Dit artikel kwam ik tegen in het nummer over Mysteries van het tijdschrift Bres. Het gaat over hoe we vaak gewend zijn pijnlijke emoties uit ons verleden weg te duwen, maar dat ze daardoor een eigen leven gaan leiden. Een pijnlijke geschiedenis kan dan naar bovenkomen op een manier, die je er in eerste instantie niet mee in verband zou brengen.
Onze schaduwkant kan een mysterie lijken, vol pijnlijke verborgen emoties en gevoelens. Het is een kant waar we geen grip op lijken te hebben. Een gebied waarvan we vaak niet goed weten hoe ermee om te gaan. We lopen er liever met een boog omheen, omdat het ons angst bezorgd. Er kan echter een wereld voor ons open gaan en we kunnen weer zicht krijgen op alles wat er in ons leeft, als we vol aandacht durven te kijken naar de mysteries die in onze schaduw verborgen liggen.
Iedereen maakt verliezen mee, verlies van een dierbaar familielid, vriend of partner maar ook verlies van werk, verlies van een relatie bij scheiding, verlies is er op allerlei gebied. Rouw en verlies zijn niet hetzelfde, rouw kent geen eindpunt. Het is niet dat je iets verwerkt hebt en dan punt. Klaar met rouw. Nee, rouw kan op de meest onverwachte momenten terugkomen. Toch komen mensen in je omgeving na verloop van tijd niet meer terug op je verlies-ervaring, je ‘schaduw’ dreigt verloren te raken in een uithoek. Hebben we dan zelf nog wel aandacht en ruimte voor onze schaduw? Of willen we die verdrietige emoties liefst wegpoetsen? Mogen we wel naar ons zelf kijken naar het verlies en alle pijn die daarmee samenhangt?
We kunnen gaan denken dat pijnlijke emoties er niet mogen zijn maar het is juist de bedoeling dat we als mens deze emoties ten volle doorleven en ervaren, zodat we ervan mogen leren en groeien in wijsheid.
Als we pijnlijke emoties van ons wegduwen of als anderen dat hebben gedaan in onze opvoeding bijvoorbeeld, dan kunnen ze een eigen leven gaan leiden. Dan kan de pijn op een ander niveau te voor schijn komen, bijvoorbeeld via lichamelijke of psychische klachten, of via gedrag dat ons of anderen schade kan toebrengen. Als we een verlies ervaring met bijbehorende emoties wegduwen in onszelf, dan sluiten we een deel van ons gevoel en onze open en ontvankelijke levenshouding af. Juist met ons gevoel ervaren we onze kern en daarmee onze kracht. Door ons gevoel deels af te sluiten, blokkeren we pijn, maar tegelijkertijd ook een deel van de levensenergie waarmee we vanuit de verbinding met onze kern juiste keuzes kunnen maken die zinvol voor ons zijn. Zodra onze pijnlijke emoties er van onszelf mogen zijn en mogen gaan stromen, dan kunnen we open blijven staan met ons hart voor dat wat er is, in het hier en nu, wat voor gevoel dan ook.
Wanneer we ons bewust leren worden van dat wat er in ons omgaat, dan kunnen we er ook achter komen dat we door bepaalde gedachten opnieuw pijnlijke emoties oproepen in onszelf. Je kunt bijvoorbeeld een groot verdriet voelen als iemand er niet meer is. Daarbij kun je allerlei gedachten krijgen, zoals ‘nu kan ik nooit meer genieten’ of ‘nu heeft mijn leven geen zin meer’. Die gedachten veroorzaken weer nieuwe emoties en gevoelens in jezelf. Zo kun je in een vicieuze cirkel terecht komen en telkens een schepje boven op je pijnlijke emotie doen. Dit kan dan een hardnekkig patroon gaan vormen en je ervaart emoties dan als zwaar en negatief. Terwijl de gewaarwording van de emotie in je lichaam puur ‘neutraal’ ervaren kan worden, zonder bemoeienis van je gedachten. Pijnlijke emoties kunnen we doorvoelen, doorstaan en uithouden, zonder er gelijk allemaal gedachten aan te koppelen die de emotie vast zetten in onszelf. Emoties zijn veranderlijk, ze kunnen het beste in beweging blijven. (Het woord emotie komt van het Latijnse ‘emovere’, naar buiten bewegen). Emoties blijven komen en gaan. Je slaat een verlies met bijbehorende herinneringen (je schaduw) op in jezelf, maar de emotie sla je niet op. Die komt en gaat, zoals een golf die omslaat.
Laat oordelen en gedachten over je emoties zoveel mogelijk varen, je schaduw wil erkend en gezien worden, stapje voor stapje. Je bent niet zwak of slecht als je toelaat wat je voelt, het is juist groots als je dit kunt. Geef jezelf de ruimte, vanuit stilte. En probeer dan zonder oordeel, vanuit een milde vriendelijke aandacht (mindful), op te merken wat er allemaal door je heen gaat. Wat voor emotie ervaar je? Hoe voelt dat? En waar ervaar je dat in je lichaam? Alles volledig gewaar worden, toelaten, doorleven. Stap voor stap je emoties leren kennen en omarmen Op dat moment breng je jouw eigen liefde en aandacht naar de schaduw toe. Niet om de schaduw (de verlies-ervaring) te laten verdwijnen, want dat kan niet. Maar wel om de schaduw te omhullen met licht, dan hoef je niet meer bang te zijn voor je eigen emoties, dan mag het er zijn als deel van jezelf. Door de pure emoties toe te laten, kunnen we een vrij mens blijven. Vrij om te ervaren wat er op ons pad komt, zonder emoties te onderdrukken, met alle gevolgen van dien.
Verdriet is heel normaal en hoort net zo goed bij het leven als vreugde. Wanneer je ervaart dat anderen geen aandacht en ruimte (meer) hebben voor je verlies ervaring, geef die aandacht en ruimte dan in ieder geval aan jezelf. Geef je eigen schaduw de ruimte om te mogen bestaan en probeer hem zelf te dragen vanuit je diepere wezen, de krachtige kern die in ons huist. Dat is niet alleen helend voor je eigen leven, het voorkomt ook een hoop destructief gedrag naar anderen toe en uiteindelijk is het zinvol voor generaties die na je komen (zodat je geen ‘verloren schaduw’ onbewust doorgeeft aan je kinderen die het op hun schouders gaan dragen, zoals uit familie opstellingen kan blijken).
Met alle emoties die bij het leven horen. Met alle verliezen die we bij ons dragen en die erbij horen waarbij we de verbinding met onze diepere kern die alles waarneemt, kunnen blijven voelen als een anker van rust, kracht en wijsheid, kunnen we nieuwe stappen zetten op ons levenspad.
25 september 2020
Zutphensestraatweg 16
6881 WS Velp
Nederland
Bekijk de kaart
@michelerichter
